گیربکس اتوماتیک (Automatic Transmission) یک نوع گیربکس خودرو است که به طور خودکار تغییر دندهها را انجام میدهد بدون نیاز به دخالت دستی راننده. در گیربکس اتوماتیک، سیستم هیدرولیک یا الکترونیکی مسئول کنترل و تغییر دندههاست.
این نوع گیربکس برای راحتی و سهولت در رانندگی طراحی شده است. با استفاده از گیربکس اتوماتیک و با کمک تعمیرگاه گیربکس اوتاناکار، راننده نیازی به استفاده از کلاچ برای تغییر دندهها ندارد، زیرا تغییرات دنده به طور خودکار و به صورت نرم انجام میشود.
گیربکس اتوماتیک معمولاً شامل دندههای مختلفی مانند دنده پارک (P)، دنده نوترال (N)، دنده رو به عقب (R) و دندههای مختلف شتابدهی و سرعت (معمولاً شماره 1 تا 6 یا بیشتر) میباشد. این گیربکس با توجه به سرعت خودرو، نیاز به تسریع یا کاهش سرعت و شرایط رانندگی مختلف، به طور خودکار دندهها را تغییر میدهد.
گیربکس اتوماتیک مزایایی مانند راحتی در رانندگی، تسهیل در ترافیک شلوغ، کاهش خستگی راننده و بهبود عملکرد خودرو در برخی موارد ارائه میدهد. همچنین، برای رانندگانی که تجربه کمی در تغییر دنده دستی دارند یا دسترسی محدودی به پایه و کفی دارند، گیربکس اتوماتیک گزینهی مناسبی است.
گیربکس اتوماتیک عملکرد خود را از طریق یک سری قطعات و سیستمهای مختلف انجام میدهد. این شامل موارد زیر است:
-
تورک کانورتر (Torque Converter): تورک کانورتر یکی از اجزای اصلی گیربکس اتوماتیک است. این سیستم انتقال نیرو را بین موتور و گیربکس فراهم میکند و نقشی مشابه کلاچ در گیربکس دستی دارد. تورک کانورتر با استفاده از جریان روغن هیدرولیک، گشتاور موتور را به گیربکس منتقل میکند.
-
مجموعهی صفحهها و بستر (Planetary Gearset): این سیستم متشکل از مجموعهای از صفحهها، حلقهها و پیستونهاست که تغییر دندهها را کنترل میکند. با استفاده از این سیستم، گیربکس قادر به انتقال نیرو با نسبتهای مختلف است.
-
سیستم کنترل الکترونیکی: بسیاری از گیربکسهای اتوماتیک دارای سیستم کنترل الکترونیکی هستند که عملکرد تغییر دندهها را کنترل میکند. این سیستم شامل سنسورها و کامپیوترهای قدرتمندی است که با تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به سرعت خودرو، گشتاور موتور و شرایط رانندگی، تغییر دندهها را برنامهریزی میکند.
-
سیستم هیدرولیکی: گیربکس اتوماتیک با استفاده از روغن هیدرولیکی فشرده شده عمل میکند. این سیستم شامل پمپ هیدرولیکی، والوها و ترمزهاست که با تنظیم فشار و جریان روغن، تغییر دندهها را انجام میدهد.